Fujian eyaletinin batısında ve Wuyi Dağları’nın güney eteğinde bulunan Changting ilçesi, Fujian, Guangdong ve Jiangxi eyaletlerinin sınırlarının kesiştiği bölgede yer alan önemli bir ilçedir. Yüzölçümü 3099 kilometrekare olan ilçenin dağlık alanı, tüm ilçenin yüzde 85’ini oluşturuyor. Tam bir dağlık bölge olan Changting’de, yakın tarihte doğal afetlerin ortaya çıkması, nüfusun artması ve savaşın patlak vermesi nedenleriyle toprak erozyonu daha da kötüleşti. “Geçit vermez dağlar, kirli su, bereketsiz tarla ve yoksul nüfus”, bir dönem ilçenin sürekli kötüleşen doğal ekolojisi ve yöre sakinlerinin zor yaşamlarının özetiydi. Toprak ıslahı, Changting’in ekonomik ve toplumsal gelişiminin hızlandırılması için yapılması gereken en önemli çalışma haline geldi.
Changting, 1983 yılında toprak erozyonu sorununu çözmeye başladı. 10 yıldan fazla bir süre içinde ağaçlandırma, otlar yetiştirme ve dağları ekonomik faaliyetlere kapatıp yapay orman yaratma gibi tedbirlerle toprak erozyonu kontrol altına alındı. Xi Jinping, 2000’li yılların başında Fujian eyaletinde görev yaptığında Changting ilçesini beş kere ziyaret etti. Geçit vermez dağlar sorununu kökten çözme talimatı verdi. İlçenin toprak ıslahının, Fujian eyaletinde vatandaşların yaşam seviyesini yükseltmeyi amaçlayan projelere dahil edilmesiyle Changting’in toprak ıslahı çalışması, bilimsel ve etkili bir çalışma yoluna sokuldu. Xi Jinping, 2011 yılının Aralık ayında ve 2012 yılının Ocak ayında yaptığı konuşmalarında Changting’de erozyon sorununa değindi. Changting ilçesinin toprağın ıslahı çalışmasının kritik bir dönemde olduğuna dikkat çeken Xi, “İlerleme sürdürülürse nihai başarı kazanılacak, aksi takdirde gerileme görülecek. Islaha olan destekler artırılmalı.” dedi. Xi, bunun dışında Changting’de elde edilen deneyimlerden faydalanılarak ülke genelinde toprak erozyonu sorununun çözülmesi gerektiğini dile getirdi.
Bunun üzerine Changting halkı, “Yeşil dağlar ve berrak suların altın ve gümüş değerinde” olduğu bilinciyle toprağın ıslahını sürdürdü. ÇKP yerel komitesi liderliğinde ve belediyenin yönlendirdiği ve yetkililerini ıslah çalışmasından sorumlu tuttuğu bir çalışma sistemi kuruldu. Islah anlayışı ve teknolojisi üzerinde yenilik yaratılarak ıslah projeleri, biyolojik tedbirler ve tarımsal teknik tedbirler birleşik bir şekilde alındı, yapay ıslah çalışması yapılırken ekolojik restorasyona önem verildi. İlgili çalışmada vatandaşların katılımı da teşvik edildi. Bu alanda faaliyet gösteren önemli birey ve birimlerin başrol oynaması, köylülerin kontrat yapması ve firmaların aktif şekilde ıslaha katılması gibi tedbirlerle toprak erozyounun ıslahı için güçlü ve birleşik bir cephe oluşturuldu. Changtingliler, bu konuda “ÇKP ilçe komitesinin liderliğinde, belediyenin yönlendirdiği, vatandaşların başrol oynadığı, toplumun katıldığı, çeşitli tedbirlerin uygulandığı” ve aynı zamanda “insana öncelik verme ve uzun vadeli çaba gösterme” düşüncesi altındaki kıymetli ıslah deneyimleri biriktirdi ve yörenin coğrafi engellerini aşarak çorak dağları ekolojik yuvaları haline getirdi. Changtingliler, ekolojik uygarlık inşasında büyük başarılar yaratarak hem ekonomik hem de toplumsal verimlilikler elde etti.
Changting ilçesi, 2018 yılında yoksulluktan kurtuldu. İlçenin toprak erozyonunu yok etmesi, Çin’in ekolojik uygarlık arayışının minyatürü olurken, ülke genelinde toprak ıslahı ve ekolojik koruma çalışmalarına örnek oldu.
福建长汀县水土流失治理
长汀县,地处福建省西部、武夷山南麓,是闽、粤、赣三省边陲要冲,土地面积3099平方公里,其中山地面积约占85%,是典型的“八山一水一分田”山区县。近代以来,受到自然灾害、人口增长和战乱频发等因素的影响,长汀县水土流失问题愈发严峻。“山光、水浊、田瘦、人穷”,曾是当地自然生态恶化、群众生活贫困的真实写照。治理水土流失,成为长汀推动经济社会发展的首要而艰巨的任务。
1983年,长汀县开始水土流失规模化治理。此后十余年间,通过人工植树种草、封山育林等措施,当地水土流失势头得到初步控制。21世纪初,习近平在福建工作期间,曾先后5次深入长汀调研指导,发出了彻底消灭荒山的动员令,长汀县水土流失治理被列为福建省为民办实事项目,推动水土流失治理和生态建设迈上规范、科学、有效的道路。2011年12月、2012年1月,习近平连续两次对长汀县水土流失治理作出重要批示,指出长汀县水土流失治理正处在一个十分重要的节点上,进则全胜,不进则退,应进一步加大支持力度。要总结长汀经验,推动全国水土流失治理工作。
按照这一要求,长汀人民牢固树立“绿水青山就是金山银山”的理念,持续开展水土流失治理。主要做法包括:坚持党委领导、政府主导,建立党政领导挂钩责任制。创新治理理念和技术,实行工程措施、生物措施和农业技术措施有机结合,人工治理与生态修复有机结合。充分发挥群众主体作用,培育大户引导治理、组织农民承包治理、引导企业积极参与治理,形成水土流失治理的强大合力。长汀人民用成功实践总结出“党委领导、政府主导、群众主体、社会参与、多策并举、以人为本、持之以恒”的水土流失治理经验,实现了“荒山—绿洲—生态家园”的历史性转变,创造了生态文明建设的佳绩,释放出经济社会发展的多重效应。2018年,长汀县摘帽脱贫。长汀县水土流失治理是中国探索生态文明建设的一个生动缩影,为全国水土保持和生态保护修复提供了样本与借鉴。