Zhejiang eyaletinin kuzeybatısında yer alan Anji ilçesi, Yangtze Nehri Deltası’nın merkezinde bulunuyor. Anji, Shanghai Huangpu Nehri’nin kaynağı ve Hangzhou kentinin ekonomik çevresinin kuzeybatı kesimindeki önemli bir noktadır. Yüzölçümü 1886 kilometrekare olan ilçenin nüfusu 470 bin. 185 yılında kurulan Anji ilçesinin ismi, Çin’in ilk şiir antolojisi olan Shi Jing’de (Şarkılar Kitabı) geçen “Rahat ve Güzel” ifadesinden geliyor. Anji ilçesi, aynı zamanda “bambunun memleketi”, “döner koltuğun memleketi” ve “beyaz çayın memleketi” olarak biliniyor.
Gelişim yolunun seçilmesi konusunda Anji pürüzlerle karşılaştı. 1990’lı yıllarda Zhejiang eyaletindeki yoksul ilçelerden biri olan Anji, sanayi sektörünü geliştirmekle yoksulluktan kurtulma yolunu seçti. Kağıt yapımı, kimyasal sanayi, inşaat malzemeleri ve boyacılık sektörlerinde faaliyet gösteren firmalar sürekli artıyordu. Ancak ilçenin Gayri Safi Yurt İçi Hasılası (GSYİH) hızla yükselirken ekolojik çevreye büyük zarar veriliyordu. Çevre pahasına zenginleşmeye dayalı geleneksel gelişim modelini değiştirmeye karar veren Anji, 2001 yılında ekolojik çevre korumaya öncelik vererek yeni gelişim modelini aramaya ve çevre ıslahı çalışmasına başladı. Verimli ıslah çalışmasıyla Anji’nin ekolojik çevresi büyük ölçüde iyileşti. Ancak ekonomik büyüme hızı açısından komşu ilçelere kıyasla geride kalan Anji, Zhejiang eyaletinin en yoksul ve geri kalmış ilçelerinden biriydi.
Xi Jinping, ÇKP’nin Zhejiang Eyaleti Komitesi Sekreterliğini yürüttüğünde Anji’yi iki kere ziyaret etti. Xi, 2003 yılının Nisan ayında Anji ilçesine gelip yerel ekolojik çevre inşası çalışmasını incelediği sırasında ekolojik çevre korumaya öncelik vermenin doğru bir gelişim yolu olduğuna işaret etti. Xi, 2005 yılının Ağustos ayında Anji’yi tekrar ziyaret ettiğinde “Yeşil dağlar ve berrak sular, altın ve gümüş değerindedir” düşüncesini ilk kez ortaya koydu. On yıllardır Anji, bu düşünceyi kararlılıkla yerine getirerek “güzel çevre, gelişmiş sektörler ve zengin halk” sloganıyla sürdürülebilir büyüme yoluna girdi. Anji ilçesine bağlı Yucun köyü, “güzel köy” inşasının mükemmel bir örneği oldu.
ÇKP’nin Anji Komitesi ve Anji Belediyesi, “Çin’in Güzel Köyü” inşa etme hedefini ortaya koydu. ÇKP 18. Ulusal Kongresi’nin yapılmasından bu yana Anji, kırsal bölgeleri kalkındırma stratejisinin rehberliğinde köylerdeki yaşam ortamını iyileştirmek amacıyla planlama, inşa etme, yönetme ve işletme çalışmalarını birlikte göz önünde bulundurmaya ve sistematik yenilik yaratmaya öncelik veriyor. Hem çevre ıslahı hem de sektörlerin büyümesine önem veren Anji, köylerin güzelleşmesi, zenginleşmesi ve büyümesini hızlandırmaya çalışıyor. BM Genel Sekreter Yardımcısı ve Çevre Programı (UNEP) İcra Direktörü Vekili Joyce Msuya, ekolojik uygarlık inşasını incelemek üzere 1 Haziran 2019’da beraberindeki heyetle Anji ilçesini ziyaret etti. Msuya, Anji’de “Yeşil dağlar ve berrak sular, altın ve gümüş değerindedir” ifadesinin derin içeriğini hissettiğini söyledi. Msuya, yerel yönetimin yönlendirmesi ve toplumun farklı çevrelerinin işbirliğiyle yapılan çevre ıslahı çalışması sayesinde yerel ekonominin incelikli yeşil gelişim modeline geçişine bizzat tanıklık ettiğini belirtti.
Anji ilçesinde “Çin’in Güzel Köyü” inşasında toplanan deneyimler, dağlık ilçelerin gücünün yeşil dağlar ve temiz sulardan kaynaklandığı ve potansiyelinin bu kaynaklarda saklandığını doğruladı. Dağlık ilçelerin büyümesi için, geleneksel modelin yerine yeşil dağlar ve temiz suları altın ve gümüş haline getiren ve ekolojik çevreyi iyileştirip ekonomiyi geliştiren yeni bir modele başvurulabilir. Böylece hem çevre koruma hem de ekonomik büyüme hedeflerine ulaşılabilir.
“绿水青山就是金山银山”的安吉模式
安吉县,位于浙江省西北部,地处长三角地理中心,是上海黄浦江的源头、杭州都市圈重要的西北节点,县域面积1886平方公里,户籍人口47万。安吉建县于公元185年,县名取自《诗经》“安且吉兮”,素有“中国竹乡”“中国转椅之乡”“中国白茶之乡”等美誉。
在选择发展道路时,安吉曾走过弯路。20世纪末,作为浙江贫困县之一的安吉,为脱贫致富走上了“工业强县”之路,造纸、化工、建材、印染等企业相继崛起,尽管GDP一路高速增长,但对生态环境造成了巨大破坏。2001年,安吉确立了“生态立县”的发展战略,下决心改变先破坏后修复的传统发展模式,开始对新的发展方式进行探索和实践,并开展了村庄环境整治活动。通过有效整治,安吉的生态环境有了极大的改善,但经济发展速度还是明显落后于周边地区,依然是浙江贫困县和欠发达县之一。
习近平在担任浙江省省委书记期间,先后两次来到安吉调研。2003年4月,习近平在安吉调研生态建设工作时指出,对安吉来说,“生态立县”是找到了一条正确的发展道路。2005年8月,习近平在安吉县余村首次提出了“绿水青山就是金山银山”的科学论断。十余年来,安吉坚定践行“绿水青山就是金山银山”理念,走出了一条生态美、产业兴、百姓富的可持续发展之路,美丽乡村建设在余村变成了现实。
2008年年初,安吉县委、县政府提出建设“中国美丽乡村”的目标。中共十八大以来,在乡村振兴战略的引领下,安吉从改善农村人居环境入手,坚持规划、建设、管理、经营于一体,注重机制创新,抓住环境治理和产业发展两个关键点,不断推动乡村美起来、富起来、强起来。2019年6月1日,联合国助理秘书长、联合国环境署代理执行主任乔伊斯·姆苏亚率团队在安吉考察生态文明建设时表示,在安吉,大家近距离感受“绿水青山就是金山银山”理念的深刻内涵,亲眼见证政府主导,并与社会化力量通力合作开展环境治理,实现经济从粗放式发展向精细化绿色发展的转变。
安吉的美丽乡村建设实践表明,山区县的资源在绿水青山,潜力在绿水青山。山区县的发展可以突破常规模式,即让绿水青山变成金山银山,走出一条通过优化生态环境带动经济发展的全新道路,实现环境保护与经济发展双赢的目标。