Doğal kaynaklar mülkiyet sorumlusunun görevini bitirdiğinde değerlendirilmesi, doğal kaynaklara dayalı mülkiyet ve ekolojik çevrenin değişim durumlarının, bu mülkiyetten sorumlu olan yetkiliye yönelik faaliyet değerlendirmesine dahil edildiği bir değerlendirme yöntemidir. Çin’e özgü olan bir denetim sistemi olan doğal kaynaklara dayalı mülkiyet sorumlusunun görevi bitirdiğinde değerlendirilmesi, sayıştay tarafından ilgili kanunlara göre bir yetkilinin görevden ayrıldığında görev süresinde doğal kaynakların kalkındırılması, tüketilmesi, korunması ve ıslah edilmesi gibi sorumlulukları yürütme çalışmalarının ilkelere uyup uymadığı, rasyonel olup olmadığı ve verimliği üzerinde yapılır.
ÇKP 18. Merkez Komitesi 3. Genel Kurulu’nda 2013 yılının Kasım ayında onaylanan “ÇKP Merkez Komitesi’nin Reformun Kapsamlı Bir Şekilde Derinleştirilmesi İçin Önemli Sorunlara İlişkin Kararı”nda doğal kaynaklara dayalı mülkiyet sorumlusunun görevi bitirdiğinde değerlendirilmesi konusunda belli uygulamalar belirlendi. ÇKP Merkez Komitesi ve Çin Devlet Konseyi tarafından 2015 yılının Eylül ayında yayınlanan “Ekolojik Uygarlık Sisteminde Genel Reform Planı”nda doğal kaynaklara dayalı mülkiyet sorumlusunun görevi bitirdiğinde değerlendirilmesinin Ekolojik Uygarlık İnşasındaki Çalışmaları Değerlendirme ve Sorumluları Cezalandırma Sistemi’ne dahil edildiği kaydedildi. ÇKP Merkez Komitesi Özel Kalemi ve Çin Devlet Konseyi Özel Kalemi tarafından 2015 yılının Kasım ayında “Doğal Kaynaklara Dayalı Mülkiyet Sorumlusunun Görevi Bitirdiğinde Değerlendirilmesi Hakkındaki Pilot Bölgeler Projesi” yayınlandı. Projeye göre pilot bölgelerde “nelerin değerlendirilmesi ve nasıl değerlendirilmesi” konuları üzerinde yararlı arayışlar yapıldı ve deneyimler tek elde toplandı. Bu proje, doğal kaynaklara dayalı mülkiyet sorumlusunun görevi bitirdiğinde değerlendirilmesinin normalleştirilmesine zemin hazırladı. ÇKP Merkez Komitesi Özel Kalemi ve Çin Devlet Konseyi Özel Kalemi tarafından 2017 yılının Kasım ayında yayınlanan “Doğal Kaynaklara Dayalı Mülkiyet Sorumlusunun Görevi Bitirdiğinde Değerlendirilmesi Hakkındaki Yönetmelik”te değerlendirmenin içerikleri ve öncelikleri belirlendi. Bu yönetmeliğin yürürlüğe girmesiyle yeni ve normalleştirilmiş bir değerlendirme sistemi kuruldu.
Doğal kaynaklara dayalı mülkiyet sorumlusunun görevi bitirdiğinde değerlendirilmesi, Çin’e özgü sosyalist ekolojik uygarlık inşası için önemli bir yeniliktir. Ekolojik uygarlık inşasının güçlendirilmesi için alınan önemli bir tedbir olarak doğal kaynaklara dayalı mülkiyet sorumlusunun görevi bitirdiğinde değerlendirilmesi, ilgili değerlendirme ve cezalandırma sisteminin revize edilmesi, yetkililerin doğal kaynaklara dayalı mülkiyet yönetimini ve çevre koruma sorumluluğunu dikkatle yürütmesi için hayati önem taşıyor.
自然资源资产离任审计
自然资源资产离任审计，即针对受托管理责任人，将自然资源资产和生态环境的变化情况纳入到主要责任人政绩考核当中的一种审计形式。自然资源资产离任审计，是一项具有中国特色的监管制度，由国家审计机构牵头，依据相关法律法规，在党政领导干部离任时，对其任期内自然资源开采、耗用、保护和治理等受托责任履行情况的规范性、合理性和效率性进行评价考核的活动。
2013年11月，中共十八届三中全会通过的《中共中央关于全面深化改革若干重大问题的决定》，对领导干部自然资源资产离任审计作出明确部署。2015年9月，中共中央、国务院印发《生态文明体制改革总体方案》，将领导干部自然资源资产离任审计纳入完善生态文明绩效评价考核和责任追究制度。2015年11月，中共中央办公厅、国务院办公厅印发《开展领导干部自然资源资产离任审计试点方案》，审计试点围绕“审什么、怎么审、如何进行评价”进行了积极探索和经验总结，为领导干部自然资源资产离任审计制度常态化提供实践基础。2017年11月，中共中央办公厅、国务院办公厅印发《领导干部自然资源资产离任审计规定（试行）》，明确审计内容和重点，标志着一项全新的、经常性的审计制度正式建立。
自然资源资产离任审计是社会主义生态文明建设的一项重大审计制度创新，是加强生态文明建设的一项重要举措，对完善生态文明绩效评价考核和责任追究制度，推动领导干部切实履行自然资源资产管理和生态环境保护责任具有重要意义。