Biyolojik Çeşitlilik Antlaşması(CBD), uluslararası yasal bağlayıcılığa sahiptir. 1993 yılının Aralık ayında yürürlüğe giren antlaşma, sürdürülebilir gelecek inşasına yardımcı olan eylemeleri teşvik etmeyi amaçlıyor. Antlaşma, biyolojik çeşitliliğin korunması ve bundan yararlanılmasına ilişkin dünya genelindeki ilk antlaşmadır. Taraflar konferansı ise, antlaşmanın en üst düzey karar verme mekanizmasıdır ve iki yılda bir düzenlenir.
Biyolojik Çeşitlilik Antlaşması 15. Taraflar Konferansı 11 Ekim 2021’de Çin’in Kunming kentinde düzenlendi. Konferansa antlaşmayı imzalamış 140’tan fazla tarafın yanı sıra 30 uluslararası örgütten 5 binden fazla temsilcisi, çevrimiçi veya doğrudan katıldı. Temsilciler, “Ekolojik Uygarlık: Yerkürede Yaşam Ortaklığı İnşası” temasını taşıyan konferansta küresel biyolojik çeşitlilik yönetişiminin yeni stratejilerini ele alarak bu konuda yeni bir sayfa açtı.
Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, konferansın liderler zirvesinde yaptığı konuşmada, sürdürülebilir gelişmenin hızlandırılması açısından Çin’in küresel ekolojik uygarlık inşasını geliştirme düşüncesini, bu konudaki teklifini ve somut eylemlerini açıkladı. Çin’in eylemlerinin küresel biyolojik çeşitliliğin korunması ve modelinin değiştirilmesi için hayati önem taşıdığına işaret eden Xi, üç çeşit “dünya yuvası” inşa etme çağrısında bulundu. Bu üç “dünya yuvası” arasında, insanın doğa ile uyum içinde bulunduğu bir yuva, ekonominin çevreyle beraber geliştirildiği bir yuva ve dünya ülkelerinin ortaklaşa geliştiği bir yuva yer alıyor. Xi, aynı zamanda “insanın yüksek kaliteli gelişimi” ve “insanın yüksek kaliteli gelişiminde yeni dönem” konseptlerini ilk defa ortaya koydu. Xi, bu konuda dört öneride bulundu. Bu öneriler şöyle: Ekolojik uygarlık liderliğinde insan ile doğa arasındaki ilişkilerin uyumlu hale getirilmesi, yeşil gelişime dönük çalışmalarla küresel sürdürülebilir gelişimin gerçekleştirilmesi, halkın mutluluğuna öncelik verilerek adil toplum inşasının hızlandırılması, uluslararası hukuk temelinde hakkaniyetli ve rasyonel bir uluslararası yönetişim sisteminin savunulması. Xi, zirvede ev sahibi olarak kendi güçlü tedbirlerini açıklayarak Çin’in uluslararası toplumla küresel biyolojik çeşitlilik yönetişimini hızlandırma ve yerkürede yaşam ortaklığı inşası konusundaki iradesini ve somut eylemlerini ortaya koydu.
Konferansın birinci aşama toplantısında onaylanan “Kunming Deklarasyonu” ile küresel biyolojik uygarlığın ortaklaşa inşa edilmesi ve tüm dünyada biyoçeşitliliğin korunması çağrısı yapıldı. Bu sonuç, ikinci aşama toplantıda “2020 Yılından Sonra Küresel Biyoçeşitlilik Çerçevesi”nin oluşturulması için zemin hazırlarken benzer fikirleri entegre etti. COVID-19 salgınının dünyada yayıldığı bir dönemde ev sahipliği ve dönem başkanlığını yürüten Çin, çeşitli sıkıntıları aşarak toplantının başarıyla tamamlanması için çaba gösterdi. Bu, Çin’in sorumlu bir ülke olduğunu bir kez daha ortaya koydu ve uluslararası toplumun küresel biyoçeşitliliğin korunması için ortak anlayışının geliştirilmesine yardımcı oldu.
《生物多样性公约》第十五次缔约方大会
《生物多样性公约》是一项具有法律约束力的国际公约,于1993年12月正式生效,其总体目标是鼓励建设可持续未来的行动。这是全球第一个关于保护和可持续利用生物多样性的公约。缔约方大会是《公约》的最高议事和决策机制,每两年举行一次。
2021年10月11日,《生物多样性公约》第十五次缔约方大会在昆明开幕,来自140多个缔约方及30多个国际机构和组织共计5000余位代表通过线上线下结合方式参加大会,围绕“生态文明:共建地球生命共同体”主题,共商全球生物多样性治理新战略,共同开启全球生物多样性治理新进程。
习近平在大会领导人峰会上发表主旨讲话,站在促进人类可持续发展的高度,全面阐释中国推进全球生态文明建设的理念、主张和行动,对引领全球生物多样性保护转型发展具有重要意义。在讲话中,习近平提出3个“地球家园”愿景,即构建人与自然和谐共生的地球家园、经济与环境协同共进的地球家园、世界各国共同发展的地球家园;并首次明确提出“人类高质量发展”理念和“开启人类高质量发展新征程”的4点主张,即以生态文明建设为引领,协调人与自然关系;以绿色转型为驱动,助力全球可持续发展;以人民福祉为中心,促进社会公平正义;以国际法为基础,维护公平合理的国际治理体系。此外,习近平还郑重宣布了务实有力的东道国举措,展示了中国同国际社会一道推动全球生物多样性治理、共建地球生命共同体的雄心和行动。
大会在第一阶段会议中通过了《昆明宣言》,发布了“共建全球生态文明,保护全球生物多样性”倡议,为第二阶段会议制定“2020年后全球生物多样性框架”提供指引、凝聚共识。在新冠肺炎疫情全球大流行的背景下,作为大会东道国和主席国,中国克服各方面困难,为第一阶段会议的圆满顺利召开付出了巨大努力,展现了负责任大国担当,有效增强了国际社会推动全球生物多样性保护的凝聚力。