CBDR ilkesi, küresel iklim değişikliğiyle mücadelenin temel taşıdır. İlkeye göre dünyanın ekoloji sisteminin bütünlüğü ve küresel çevrenin yozlaşmasına yol açan başka unsurlar nedeniyle farklı devletler, çevreyi korumak için ortak bir yükümlülüğü üstlenir ancak tüm devletlerin bu konudaki sorumluluğu eşit değildir. Ortak sorumluluk, bir ülkenin büyük veya küçük, zengin veya fakir, güçlü veya güçsüz olsun, küresel çapta çevreyi savunmaktan sorumlu olduğu anlamına gelir. Farklılaştırılmış sorumluluk ise ortak sorumluluğun detaylarını ve koşullarını belirler. Farklılaştırılmış sorumluluk, ortak sorumluluğun eşit olmadığını vurgular. Gelişmiş ülkeler ile gelişmekte olan ülkelerin, geçmişte ve günümüzde dünyada çevreye verdikleri zararlar ve baskılar farklıdır, iklim değişikliğine yol açan tarihi sorumlulukları farklıdır ve gelişime olan ihtiyaçları ve güçleri de farklıdır. Genel olarak gelişmiş ülkeler, iklim değişikliğinin azaltılması konusunda gelişmekte olan ülkelerden daha fazla sorumluluğa sahip olmalıdır.
Dünya ülkelerini CBDR ilkesini takip etmeye çağıran Çin, çıkarların eşit ve adaletli bir şekilde paylaşılması gerektiği kanısında. Çin, bir devletin kendi koşulları ve gücüne göre ilke kapsamındaki etkinlikleri azami bir şekilde gerçekleştirerek yeni bir küresel iklim yönetişim sistemi oluşturmak için çaba harcanmasını öneriyor. Günümüzde gelişmekte olan ülkeler, COVID-19 salgınının yanı sıra ekonomik büyüme ve iklim değişikliği gibi konularda farklı sorunlarla karşı karşıya bulunuyor. Gelişmiş ülkeler, bu konuda daha fazla kararlılık ve faaliyet göstererek kirletici maddelerin boşaltımının azaltılması için baş rol oynamalı. Gelişmiş ülkeler, gelişmekte olan ülkelerin çektikleri sıkıntılar ve ilgilendikleri sorunları göz önünde bulundurarak sermaye, teknoloji ve kapasite gibi açılardan gelişmekte olan ülkelere destek vermeli ve yeşil ticaret engellerini uygulamaktan kaçınmalı, yeşil ve düşük karbon modeline dönüşüm hızlandırılmalıdır.
CBDR ilkesi, küresel çevre yönetişimi için uluslararası toplum tarafından kabul edilen temel bir kuraldır. Başta Çin olmak üzere birçok gelişmekte olan ülkenin uzun süre içinde sürekli çaba göstermesinin sonucu olarak kabul edilen CBDR ilkesi, uluslararası toplumun gelişmekte olan ülkelerin özel koşulları ve ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak uluslararası işbirliğini artırmak ve Güney-Kuzey çıkarları arasında denge kurmak için bulduğu hakkaniyetli bir seçenektir.
共同但有区别的责任原则
共同但有区别的责任原则是全球气候治理的基石。由于地球生态系统的整体性和导致全球环境退化的各种不同因素,各国对保护全球环境负共同但有区别的责任。其中,共同的责任意味着各国无论大小、贫富、能力强弱,都对保护全球环境负有一份责任;有区别的责任是对共同责任的进一步细化和限定,表明这种共同责任的承担不是平均的,而应当有所区别。发达国家和发展中国家在历史上和当前对地球生态环境造成的破坏和压力不同,对造成气候变化的历史责任不同,发展需求和能力也存在差异。总体上,发达国家应承担比发展中国家更大的责任。
中国倡导各国遵循共同但有区别的责任原则,坚持公平公正惠益分享,根据国情和能力,最大程度强化行动,形成各尽所能的全球气候治理新体系。当前,发展中国家面临抗击疫情、发展经济、应对气候变化等多重挑战。发达国家应该展现更大雄心和行动,在减排问题上作出表率,同时充分照顾发展中国家的特殊困难和关切,在资金、技术、能力建设等方面为发展中国家提供支持,避免设置绿色贸易壁垒,共同加速绿色低碳转型。
共同但有区别的责任原则是全球生态环境治理中一项公认的基本原则,是以中国为首的广大发展中国家长期坚持斗争、据理力争的结果,集中反映了国际社会在考虑发展中国家的特殊情况和需要、促进国际合作、平衡南北利益方面作出的公正抉择。