Biyoçeşitlilik, insanlara çeşitli üretim ve yaşam gereksinimleri, sağlıklı ve güvenli bir ekolojik çevre ve eşsiz bir peyzaj kültürü sağlayan, dünyadaki yaşam topluluğunun canı ve temelidir. Biyoçeşitliliğin korunmasının güçlendirilmesi, Çin’in ekolojik uygarlık inşasının önemli bir parçasıdır ve aynı zamanda uluslararası toplumun geniş mutabakatını yansıtır.
Dünyanın en zengin biyolojik çeşitliliğe sahip ülkelerinden biri olan Çin, biyolojik çeşitliliğin korunmasına büyük önem vermekte ve bunu ekolojik uygarlık inşasının önemli bir parçası olarak sistemli bir şekilde devreye sokmaktadır ve Çin’e özgü biyolojik çeşitliliği koruma yolunu keşfetmektedir. Dağlar, nehirler, ormanlar, tarlalar, göller ve otlakların birlikte bir yaşam topluluğu oluşturduğu anlayışına bağlı kalarak Çin, “kalkınma sürecinde koruma ve koruma sürecinde geliştirme” ilkesini izler. Çin, mevzuatın hızını artırmış; ekolojik koruma kırmızı çizgilerini belirlemiş; büyük biyolojik çeşitliliği koruma projelerini uygulamış; biyolojik çeşitlilik araştırmaları, izleme ve değerlendirmeleri teşvik etmiş; yabani hayvan ve bitki kaynaklarının korunmasında önemli adımlar atmıştır. Ana gövde olarak milli parklar, temel olarak doğal rezervler ve tamamlayıcı olarak çeşitli doğal parklardan oluşan bir doğal rezerv yönetim sisteminin kurulması teşvik edilmiştir. Biyoçeşitliliğin korunmasına ilişkin sosyal katılım ve halkın farkındalığı sürekli olarak geliştirilmiştir ve hükümet tarafından yönetilen, halkın katılım gösterdiği, çok taraflı yönetişim ve kazan-kazan işbirliği mekanizması oluşturulmuştur. Çin’de biyoçeşitliliğin korunmasında sürekli olarak yeni ilerlemeler kaydedilmiş ve küresel biyoçeşitlilik sorunlarıyla başa çıkmak için yeni katkılar sağlanmıştır.
Çin, biyolojik çeşitliliğin korunmasını ulusal bir strateji haline getirmiş, biyolojik çeşitliliğin korunmasını çeşitli bölge ve alanlarda orta ve uzun vadeli planlamaya dahil etmiş, sürekli olarak biyolojik çeşitliliğin korunması için politika ve düzenleme sistemi geliştirmiştir. “Ekolojik Uygarlık İçin Kurumsal Reformla İlgili Genel Plan”, “Çin’in Biyoçeşitliliği Koruma Stratejisi ve Eylem Planı (2011-2030)”, “Biyoçeşitliliğin Korunmasının Daha Fazla Güçlendirilmesine İlişkin Görüşler” ve “Birleşmiş Milletler Biyoçeşitlilik 10 Yıllık Çin Eylem Planı” gibi politika belgeleri yayımlandı. “ÇHC Biyogüvenlik Yasası” ve yeni revize edilen “ÇHC Hayvan Salgınını Önleme Yasası” gibi yasa ve yönetmelikler uygulanmıştır ve mekânsal kontrol, koruma ve kullanım, koruma ve tazminat açılarından üst düzey tasarım güçlendirilmiş ve biyoçeşitliliğin korunması ve yönetimi için kurumsal teminat sağlanmıştır.
Aralıksız çabalar sayesinde, Çin’in biyoçeşitliliği koruma çalışmaları olumlu ilerleme kaydetti: Orman kaynakları alanı, son 10 yılda 70 milyon hektardan fazla artarak dünyada ilk sırada yer aldı. Çölleşme uzun vadeli ve geniş çaplı kontrol edilmiş ve sulak alanların etkin bir şekilde korunması ve restorasyonu gerçekleştirilmiştir. Biyolojik genetik kaynakların toplanması ve muhafazası dünyanın en üst sıralarında yer almaktadır. Bitki örtüsü türlerinin ve karasal ekosistemlerin yüzde 90’ı, yüksek bitki topluluklarının yüzde 65’i ve koruma altındaki kilit yabani hayvan popülasyonlarının yüzde 85’i etkin bir şekilde korunmuştur. 2021 yılında Yunnan yabani fil grubu eyaletin kuzeyine seyahate çıktı. Dev pandaların maruz kaldığı tehdit seviyesi “nesli tükenmekte olan türler”den “zedelenebilir türler”e indirildi. “Gülümseyen Melek” olarak bilinen Yangtze sırt yüzgeçsiz yunusları sıkça ortaya çıktı. Sanjiangyuan Ulusal Parkı’nda kar leoparları görülmeye başlandı. Qinghai-Tibet Yaylası’nda Tibet antiloplarının sayısı 70 binden 300 bine yükseldi.
Çin, her canlının yaşamını beslemek için doğanın yoluna saygı gösterir; doğanın korunmasından kalkınma fırsatları arar; ekolojik çevre koruma ve yüksek kaliteli ekonomik kalkınmada çifte kazanç elde eder.
Birleşmiş Milletler Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi’ne katılan ilk ülkelerden biri olarak Çin, ilgili anlaşmalar kapsamındaki yükümlülüklerini ciddiyetle yerine getirerek, dünyada Biyoçeşitliliğin Korunması Ulusal Komitesi’nin kurulmasına öncülük etti. Çin ayrıca 2020’de doğa rezervleri kurma hedefini planlanandan önce tamamladı. Çin, 2021’de Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi 15. Taraflar Konferansı’na ev sahipliği yaptı ve yeryüzünde bir yaşam topluluğu inşa etmek için tüm taraflarla küresel biyoçeşitlilik yönetiminin yeni stratejisini ele aldı.
生物多样性保护工程
生物多样性是地球生命共同体的血脉和根基,为人类提供了丰富多样的生产生活必需品、健康安全的生态环境和独特别致的景观文化。加强生物多样性保护,是中国生态文明建设的重要内容,也是国际社会的广泛共识。
作为世界上生物多样性最丰富的国家之一,中国高度重视生物多样性保护,将其作为生态文明建设的重要内容进行系统部署,走出了一条中国特色生物多样性保护之路。中国按照山水林田湖草是生命共同体理念,坚持在发展中保护、在保护中发展,加快立法步伐,划定生态保护红线,实施生物多样性保护重大工程,推进生物多样性调查、监测、评估,扎实做好野生动植物资源保护,推动建立以国家公园为主体、自然保护区为基础、各类自然公园为补充的自然保护地管理体系,不断提高生物多样性保护的社会参与度和公众意识,形成了政府主导、全民参与,多边治理、合作共赢的机制,推动中国生物多样性保护不断取得新成效,为应对全球生物多样性挑战作出新贡献。
中国将生物多样性保护上升为国家战略,把生物多样性保护纳入各地区、各领域中长期规划,不断建立健全生物多样性保护政策法规体系,发布实施《生态文明体制改革总体方案》《中国生物多样性保护战略与行动计划(2011—2030年)》《关于进一步加强生物多样性保护的意见》和“联合国生物多样性十年中国行动方案”等政策文件,颁布施行《中华人民共和国生物安全法》和新修订的《中华人民共和国动物防疫法》等法律法规,从空间管控、保护与利用、保护与补偿等方面强化顶层设计,为生物多样性保护和管理提供制度保障。
经过不懈努力,中国生物多样性保护工作取得积极进展:森林资源在过去10年内增长面积超过7000万公顷,居全球首位。长时间、大规模治理沙化、荒漠化,有效保护修复湿地,生物遗传资源收集保藏量位居世界前列。90%的植被类型和陆地生态系统、65%的高等植物群落、85%的重点保护野生动物种群得到有效保护。云南野象“旅游团”北巡,大熊猫受威胁程度等级从“濒危”降为“易危”,“微笑天使”长江江豚频繁亮相,三江源国家公园等地的雪豹频繁现身,青藏高原藏羚羊种群数量从7万头增加到30万头等暖心消息频频登上热搜。
中国主张以自然之道,养万物之生,从保护自然中寻找发展机遇,实现生态环境保护和经济高质量发展双赢。作为最早加入联合国《生物多样性公约》的国家之一,中国切实履行相关条约义务,在国际上率先成立了生物多样性保护国家委员会,并提前完成2020年设立自然保护区相关目标。中国于2021年承办《生物多样性公约》第十五次缔约方大会,同各方共商全球生物多样性治理新战略,共建地球生命共同体。