"Farklılıkları korurken ortak bir zemin aramak" deyimi “Ayinler Kitabı”ndan gelir. Ortak bir zemin bulmak ve farklı görüşleri korumak anlamı taşır. Diyalektik bir bakış açısından, her şeyin farklılığı görecelidir ve karşılıklı dönüşüm olasılığı vardır. Konfüçyüs kültürü, insanlar arasındaki ve ülkeler arasındaki ilişkileri ele alırken, aralarındaki farklılıkları tanımak ve koordinasyon yoluyla “uyum ama farklılık” durumuna ulaşmak gerektiğini vurgular. Günümüz dünya ortamında, kültürlerin ve değerlerin çeşitliliğini tanımak, mutlak bir birlik peşinde koşmak değil, birbirleriyle ortak bir zemin bulmaya çalışmak ve iki taraf arasında en büyük uzlaşmayı sağlamaktır; bu, Çin'in dış politika anlayışının kritik kavramlarından biridir.
Xi Jinping, "Farklılıkları korurken ortak bir zemin arama" kavramından birkaç kez bahsetti. Ocak 2022'de Dünya Ekonomik Forumu'nda yaptığı konuşmada, farklı ülke ve medeniyetlerin, karşılıklı saygı yoluyla ortak kalkınmayı araması ve farklılıkları koyuyarak ortak bir zeminde işbirliği geliştirip kazan-kazan sonucunu yaratması gerektiğine dikkat çekti. Xi Jinping, aynı zamanda tarihin gidişatını takip ederek, uluslararası düzenin istikrarını sağlamak ve tüm insanlığın ortak değerlerini ileriye taşımak suretiyle, insanlık için ortak bir gelecek inşasına katkıda bulunmamız gerektiğini vurguladı.
求同存异
“求同存异”出自《礼记》,意为找出共同点,保留不同意见。辩证来看,一切事物的差异都是相对的,都存在相互转化的可能。儒家文化强调,在处理人与人、国家与国家的关系时,需要承认彼此间的差异,通过协调达到一种“和而不同”的状态。在当今的世界环境中,承认文化和价值的多元,不追求绝对的一致,努力寻求彼此的共同点,达成双方的最大共识,正是中国对外关系的核心理念。
习近平在多个场合提及“求同存异”理念。2022年1月,他在世界经济论坛演讲中指出,不同国家、不同文明要在彼此尊重中共同发展、在求同存异中合作共赢。他同时强调,我们要顺应历史大势,致力于稳定国际秩序,弘扬全人类共同价值,推动构建人类命运共同体。