Özel ekonomi bölgeleri 1970’li yılların sonu ve 80’li yılların başında doğmuştur, ÇKP Merkez Komitesi ile Devlet Konseyi’nin Deng Xiaoping’in kılavuzluğunda reform ve dışa açılma ile sosyalist modernleşmeyi gerçekleştirmek için ortaya koyduğu büyük bir çalışmadır.
Nisan 1979’da Deng Xiaoping, ÇKP Guangdong Eyalet Komitesi yetkilisinin ihracat amaçlı imalat bölgesinin kurul- masıyla ilgili raporunu dinledikten sonra “özel ihracat bölgesi” önerisinde bulundu. Aynı yılın Temmuz ayında ÇKP Merkez Komitesi ve Devlet Konseyi Guangdong ile Fujian eyaletlerine dış ekonomik faaliyetler konusunda daha çok bağımsızlık hakkı tanıdı, iki eyalete “özel politikaları ve esnek tedbirleri hayata geçirip bir adım önde olma” izni verdi ve özel ihracat pilot bölge- lerinin kurulmasını onayladı.
Mayıs 1980’de özel ihracat bölgelerinin içeriği zenginleşti- rildi ve adı “özel ekonomik bölgeler” olarak değiştirildi. Ağustos ayında Guangdong ve Fujian eyaletlerinin Shenzhen, Zhuhai, Shantou ve Xiamen kentlerinde özel ekonomik bölgelerin kurul- masına onay verildi. Gelişme, Çin’de özel ekonomik bölgelerin doğuşunu simgeliyor. Nisan 1988’de Hainan Özel Ekonomik Bölgesi tesis edildi. Mayıs 2010’da Korgas ve Kaşgar’da da birer özel ekonomik bölge kuruldu.
Özel ekonomik bölgelerde ayrıcalıklı ekonomik politika ve yönetim sistemine başvurulması ve ihracata dayalı ekonominin gelişme hedefi olarak ele alınması, Çin’in yabancı sermaye, teknoloji, nitelikli eleman ve idare deneyimlerini kullanarak yerel ve bölgesel ekonomiyi geliştirme yöntemidir. Özel ekonomik bölgeler, Çin’in reform ve dışa açılması ile sosyalist modernleşme inşa- sında önemli bir pencere ve örnek bir hareket niteliği taşımaktadır.
兴办经济特区
经济特区诞生于20世纪70年代末80年代初。兴办经济特区，是中共中央、国务院根据邓小平的倡导，为推进改革开放和社会主义现代化建设进行的伟大创举。
1979年4月，邓小平在听取中共广东省委负责人关于兴办出口加工区的汇报时，建议试办“出口特区”。同年7月，中共中央、国务院决定对广东、福建两省的对外经济活动给予更多的自主权，批准两省实行“特殊政策、灵活措施、先行一步”，并试办出口特区。
1980年5月，中共中央、国务院将“出口特区”名称改为内涵更加丰富的“经济特区”。同年8月，批准在广东、福建两省的深圳、珠海、汕头、厦门设立经济特区，标志着中国经济特区的正式诞生。1988年4月，设立海南经济特区。2010年5月，批准霍尔果斯、喀什设立经济特区。
经济特区实行特殊的经济政策和经济管理体制，坚持以外向型经济为发展目标，是中国利用境外资金、技术、人才和管理经验来发展本国和本地经济的重要手段，在中国改革开放和社会主义现代化建设中发挥了重要窗口和示范带动作用。