Reform ve dışa açılma politikasının uygulandığı ilk dönemde Çin toplumunda ve ÇKP üyeleri arasında bazı ideo- lojik hareketler ortaya çıktı. Bir yandan bazı insanların zihni- yetlerinin kalıplaşmış veya yarı kalıplaşmış olması, ÇKP 11. Merkez Komitesi 3. Genel Kurul Toplantısı’nda çizilen yolların ve belirlenen politikaların anlaşılmaması hatta tamamen redde- dilmesine yol açtı. Diğer yandan, az sayıdaki insan anarşizm ve burjuvanın özgürlüğü için propaganda yaparak sosyalizm reji- mine, ÇKP’nin liderliğine ve Mao Zedong Düşüncesi’nin kılavuz konumuna karşı çıktı. Bu durum Çin toplumunda düşünsel kaosa yol açarak istikrarı ve reform ve dışa açılma davasını doğrudan etkiledi.
Mart 1979’da Deng Xiaoping, söz konusu koşullara karşı ÇKP Merkez Komitesi’nin teori çalışmaları toplantısında 4 Temel İlkede Israr Etmek başlıklı bir konuşma yaptı. 4 temel ilkenin özü; sosyalizm yolunda, proletaryanın, yani halkın egemenli- ğinde, ÇKP’nin liderliğinde, Marksizm-Leninizm ve Mao Zedong Düşüncesi’nde ısrarcı olmayı kapsıyor. 4 ilkenin her biri birbiriyle bağlantılıdır ve birbirini tamamlar, çekirdeğinde ÇKP bulunur.
Çin’in sağlam durmasını sağlayan 4 temel ilke, ÇKP’nin sosyalizmin başlangıç aşamasında baz aldığı temel içeriklerden biri ve Çin genelindeki tüm etnik gruplar dahil halkın dayanışma içinde mücadelesinin siyasi zeminidir.
四项基本原则
改革开放之初，中国社会上和中国共产党党内出现了一些思想动向。一方面，在一部分人中，仍然存在思想僵化或半僵化状态，对中共十一届三中全会制定的路线、方针、政策表现出不理解甚至抵触情绪；另一方面，社会上极少数人宣扬无政府主义和资产阶级自由化的主张，反对社会主义制度，反对中国共产党的领导，反对毛泽东思想的指导地位，在社会上造成思想混乱，直接影响到中国社会稳定和改革开放的方向。
在这种情况下，1979年3月，邓小平在中共中央召开的理论工作务虚会上，作了题为《坚持四项基本原则》的讲话。四项基本原则的核心内容是：坚持社会主义道路，坚持无产阶级专政即人民民主专政，坚持中国共产党的领导，坚持马列主义和毛泽东思想。四项基本原则是一个相互联系的整体，其核心是坚持中国共产党的领导。
四项基本原则是立国之本，是中国共产党在社会主义初级阶段基本路线的重要内容之一，是全国各族人民团结奋进的政治基础。