KMT ile ÇKP arasında ilk kez işbirliği kurulmasının ardından Şubat 1926’da, ÇKP Merkez Komitesi, Parti’nin esas görevini Guangdong’daki devrim güçlerinin ülkenin kuzey kesi- mine yayılmasını sağlamak olarak belirledi. 1926 yılının yaz aylarında KMT ve ÇKP, güçlerini birleştirerek Kuzey Seferi’ni başlatma kararı aldı. Operasyonun hedefi, emperyalistlerin desteklediği Beiyang bölgesindeki Wu Peifu, Sun Chuanfang ve Zhang Zuolin adlı 3 savaş ağasına darbe indirmekti. 9 Temmuz günü, KMT liderliğindeki Guangzhou merkezli hükümetin yöne- timi altındaki milli devrim ordusuna bağlı 100 bin asker Kuzey Seferi’ne çıktı. Kuzey Seferi Ordusu çeşitli çevrelerden aldığı destekle hızla ilerleyip 10 Ekim’de Hubei eyaletinin Wuchang bölgesini ele geçirdi ve Wu Peifu’nun birliklerini tamamen etkisiz hale getirdi. Ordu, kasım ayında Jiangxi eyaletinin Jiujiang ve Nanchang kentlerini ele geçirdi, savaş ağası Sun Chuanfang’ın birliklerini temizledi. Bunun üzerine Fujian ve Zhejiang gibi eyaletlerdeki savaş ağaları, Kuzey Seferi Ordusu’na teslim oldu. Kuzey Seferi, ÇKP’nin ortaya koyduğu, emperyalizm ve feodal savaş ağalarıyla mücadele sloganı altında düzenlendi. ÇKP üyeleri ordu işleri ve siyasi çalışmalar ile işçi, köylü ve diğer vatandaşları seferber etme gibi konularda Kuzey Seferi’ne büyük katkılarda bulundu. ÇKP üyesi Ye Ting’in liderliğindeki ve esasını ÇKP üyelerinin oluşturduğu 4. Kolordu’ya bağlı Bağımsız Alay, “Demir Birlik” unvanına sahip 4. Kolordu’nun cesur bir öncü birliği, Ye Ting de Kuzey Seferi’nin ünlü gene- rallerinden biri kabul edildi. Ancak Kuzey Seferi’nin ilerlediği kritik zamanlarda Chiang Kai-shek ve Wang Jingwei dahil KMT’deki sağcı güçler Shanghai ve Wuhan’da komünist devrim karşıtı hareketi başlattı. Bunun yanı sıra, Chen Duxiu’nun sağcıfırsatçılık düşüncesinin etkisi altındaki ÇKP, aniden ortaya çıkan isyan hareketlerine zamanında müdahale edemedi. Bunun sonucunda Chiang Kai-shek çetesi devrimin meyvelerine el koyup yeni tip savaş ağası yönetimi kurdu. Bu nedenle Kuzey Seferi akametle sonuçlandı.
北伐战争
第一次国共合作建立后,1926年2月,中共中央明确指出党在目前的主要任务是推动广东革命势力向北发展。1926年夏,国共两党决定进行北伐战争,其直接打击目标是受帝国主义支持的北洋军阀吴佩孚、孙传芳、张作霖三派势力。7月9日,广东国民政府领导的国民革命军10万人正式出师北伐。在各界民众的支持下,北伐军高歌猛进,于10月10日攻占湖北武昌,全歼军阀吴佩孚部主力;11月占领江西九江、南昌,并一举歼灭军阀孙传芳部主力。福建、浙江等省的军阀也纷纷倒向北伐军。
北伐战争是在中国共产党提出的反对帝国主义、反对封建军阀的口号下进行的。在北伐过程中,中国共产党人在军队、政治工作以及发动工农群众方面作出了巨大贡献。共产党员叶挺领导的、以共产党员为骨干组成的第四军独立团,成为赢得“铁军”称号的第四军中的一支英勇善战的先锋部队,叶挺也被誉为北伐名将。但是,正当北伐军向前发展的紧要关头,蒋介石、汪精卫等国民党右派势力先后在上海和武汉发动反革命政变。同时,因受陈独秀右倾机会主义错误的影响,中国共产党未能及时采取应付突发事变的正确措施。结果,蒋介石反动集团窃取了革命果实,建立了新的军阀统治,轰轰烈烈的北伐战争以失败告终。