2002’de düzenlenen ÇKP 16. Ulusal Kongresi’nden itibaren, Hu Jintao’nun öncülüğündeki ÇKP üyeleri, yeni yüzyılda dünyanın, Çin’in ve Parti’nin durumunda meydana gelen derin değişiklikler karşısında ideolojileri serbest bırakarak gerçekçi olma, zamanla başa baş ilerleme ve realist iş yapma ilkelerini izlemiş; uygulama temelinde teorik yeniliği teşvik etmiş; tüm Parti üyelerinin yaratıcılığını seferber etmiş; Deng Xiaoping Teorisi ve Üç Temsil Düşüncesi’ni zenginleştirip devam ettirmiş ve merkezinde halkın bulunduğu, kapsamlı ve eş güdüme dayalı sürdürülebilir Bilimsel Kalkınma Yaklaşımı’nı şekillendirmiştir.
Bilimsel Kalkınma Yaklaşımı’nın esas öğesi kalkınmadır. Kalkınma, ÇKP’nin ülke yönetimi kapsamındaki ilk görevidir. ÇKP, ekonomik inşayı çalışmalarının merkezinde tutmalı, tüm gücüyle ülke inşası ve kalkınmaya odaklanmalı, toplumun üretim gücünü serbestleştirerek geliştirmelidir.
Bilimsel Kalkınma Yaklaşımı’nın merkezi ise halktır. Halkın temel çıkarlarının hiç durmadan gerçekleştirilmesi, korunması ve geliştirilmesi ÇKP ve devletin çalışmalarının başlangıç ve varış noktaları olarak kabul edilmeli, halkın egemen konumuna saygı gösterilmeli, vatandaşların girişimcilik ruhu harekete geçirilmeli, halkın hakları ve çıkarları korunmalı, ortak refah yolu izlenmeli ve insanlığın kapsamlı kalkınması sağlanmalıdır. Kalkınma, halkların çıkarlarına hizmet etmeli, halkın desteğine dayanmalı ve kalkınmanın getirileri halk arasında paylaştırılmalıdır.
Yaklaşımın temel gereksinimi kapsamlı ve eş güdüme dayalı sürdürülebilir kalkınmadır. Çin’e özgü sosyalizmin inşa- sına ilişkin genel yaklaşım çerçevesinde ekonomik, siyasi, kültürel ve sosyal inşa ilerletilmeli, modernleşme inşasının tüm bağlantıları ve yönleri ile üretim ilişkisi-üretim gücü ve üst yapı-e- konomik temel koordine edilmeli, gelişmiş imalat ve müreffehyaşam odaklı ekolojik ve medeni kalkınma yolu izlenmeli, doğal kaynaklardan tasarruf eden ve çevre dostu bir toplum inşa edil- melidir. Ayrıca kalkınma konusunda hız, yapı, kalite ve verimlilik birleştirilmeli; ekonomik kalkınma, nüfus, kaynaklar ve çevre arasında uyum sağlanmalı; üretim ve yaşamın iyi bir ekolojik ortamda sürdürülmesi ve ebedi ekonomik ve sosyal kalkınma gerçekleştirilmelidir.
Yaklaşımın temel yöntemi ise genel planları saptarken tüm faktörleri önemsemektir. Çin’e özgü sosyalist dava çapın- daki önemli ilişkiler doğru şekilde algılanmalı ve çözülmelidir. Bunun yanı sıra kentsel ve kırsal kesimler, bölgeler, ekonomik ve sosyal kalkınma, insan ile tabiat, iç gelişme ve dışa açılma, merkezi hükümet ile bölgeler, şahsi ve ortak çıkarlar, kısmi ve genel çıkarlar, mevcut ve uzun vadeli çıkarlar arasında uyum ve bütünleşme sağlanmalı, tüm tarafların pozitifliği seferber edilmelidir.
Yaklaşım, Ekim 2007’deki ÇKP 17. Ulusal Kongresi’ndeÇKP Tüzüğü’ne dahil edilmiştir. Kasım 2012’de yapılan ÇKP18. Ulusal Kongresi’nde de Marksizm-Leninizm, Mao Zedong Düşüncesi, Deng Xiaoping Teorisi ve Üç Temsil Düşüncesi ile birlikte ÇKP’nin uzun vadede izlemesi gereken kılavuz düşüncelerden biri ilan edilmiştir. Mart 2018’de 13. ÇUHM 1. Toplantısı’nda Çin Anayasası’na yazılan yaklaşım, ülkenin siyasi ve sosyal yaşamında kılavuz konumuna getirilmiştir.
Bilimsel Kalkınma Yaklaşımı, Çin’e özgü sosyalizmin teorik sisteminin önemli bir parçasıdır. Bu yaklaşım ile ne tür bir kalkınma nasıl gerçekleştirilir, gibi önemli sorular derinlemesine analiz edilerek cevaplanmış; reform, kalkınma, istikrar, iç işleri, dış ilişkiler, savunma ve ÇKP’nin, devletin ve ordunun yönetimi gibi alanları içeren sistematik bir bilimsel teori oluşturulmuştur. Yaklaşımın ortaya koyulması, ÇKP’nin kılavuz düşüncelerinin zamanla baş başa ilerlediğini bir kez daha göstermiş ve çağdaş Çin Marksizmi için yeni bir gelişim sayfası açılmıştır.
科学发展观
2002年中共十六大以后，面对新世纪新阶段世情、国情、党情的深刻变化，以胡锦涛为主要代表的中国共产党人，坚持解放思想、实事求是、与时俱进、求真务实，勇于推进实践基础上的理论创新，集中全党智慧，坚持和丰富邓小平理论、“三个代表”重要思想，形成了以人为本、全面协调可持续发展的科学发展观。
科学发展观的第一要义是发展，即坚持把发展作为党执政兴国的第一要务，牢牢扭住经济建设这个中心，坚持聚精会神搞建设、一心一意谋发展，不断解放和发展社会生产力。科学发展观的核心是以人为本，即始终把实现好、维护好、发展好最广大人民的根本利益作为党和国家一切工作的出发点和落脚点，尊重人民主体地位，发挥人民首创精神，保障人民各项权益，走共同富裕道路，促进人的全面发展，做到发展为了人民、发展依靠人民、发展成果由人民共享。科学发展观的基本要求是全面协调可持续发展，即按照中国特色社会主义事业总体布局，全面推进经济建设、政治建设、文化建设、社会建设，促进现代化建设各个环节、各个方面相协调，促进生产关系与生产力、上层建筑与经济基础相协调；坚持生产发展、生活富裕、生态良好的文明发展道路，建设资源节约型、环境友好型社会，实现速度和结构质量效益相统一、经济发展与人口资源环境相协调，使人民在良好生态环境中生产生活，实现经济社会永续发展。科学发展观的根本方法是统筹兼顾，即正确认识和妥善处理中国特色社会主义事业中的重大关系，统筹城乡发展、区域发展、经济社会发展、人与自然和谐发展、国内发展和对外开放，统筹中央和地方关系，统筹个人利益和集体利益、局部利益和整体利益、当前利益和长远利益，充分调动各方面积极性。
2007年10月，中共十七大把科学发展观写入党章。2012年11月，中共十八大把科学发展观同马克思列宁主义、毛泽东思想、邓小平理论、“三个代表”重要思想一道，确立为中国共产党必须长期坚持的指导思想。2018年3月，十三届全国人大一次会议将科学发展观载入中国宪法，确立了科学发展观在国家政治和社会生活中的指导地位。
科学发展观是中国特色社会主义理论体系的重要组成部分。这一重要思想深刻认识和回答了新形势下实现什么样的发展、怎样发展等重大问题，形成了涵盖改革发展稳定、内政外交国防、治党治国治军各方面的系统科学理论，实现了中国共产党在指导思想上的又一次与时俱进，开辟了当代中国马克思主义发展新境界。