Yoksulluğun kökünü kazımak için isabetli önlemlerin hayata geçirilmesiyle birlikte tüm bölgeler, üçüncü tarafın değerlendirmesine başvurma mekanizması aracılığıyla her konunun tetkik edilmesi uygulamasıyla tanışmıştır. 2015 yılında kabul edilen “ÇKP Merkez Komitesi ve Devlet Konseyi’nin Yoksulluğu Bertaraf Etmeye Dair Kararı”nda üçüncü tarafın değerlendirmesine başvurulması gerektiği ortaya koyulmuştur.
Mekanizma, eyalet düzeyindeki ÇKP komiteleri ve yerel hükümetlerin yoksulluğu azaltma çalışmalarındaki titizlik durumu ile kitlelerin memnuniyet derecesinin tarafsız şekilde değerlendirilmesi için mühim bir payandadır. Üçüncü tarafların iyi bir gözetmen rolü oynaması yoksul bölgeleri kalkındırmadaki kurumsal engelleri yok edebilir, çalışmalara itici güç ve canlılık sağlayarak verimli ilerlemeyi mümkün kılabilir.
18. Ulusal Kongre’den itibaren yoksullukla mücadele etkili şekilde kontrol ediliyor, ÇKP Merkez Komitesi ve merkezi hükümet en katı kontrol ve değerlendirme sistemini uyguluyor. Devlet Konseyi 2016 ve 2017 yıllarında Çin Bilimler Akademisi’ni değerlendirme yapacak üçüncü taraf olarak belirledi. Akademi’den seçilen uzmanlar köylere ve hanelere girdi, her bölgedeki yoksul nüfusun teşhis ve yoksulluktan kurtulma düzeyleri ile mevcut çalışmalardan memnuniyet durumlarını değerlendirdiler. Sorunların tetkiki, deneyimlerin özetlenmesi, reformun ilerletilmesi ve politikaların belirlenmesine destek görevlerini yürüttüler. Akademi’nin Coğrafî Bilimler ve Doğal Kaynakları Araştırma Enstitüsü tarafından “Üçüncü Tarafın Yoksul İlçelerin Yoksulluktan Kurtulma Durumu ile İlgili Değerlendirme Teknikleri Kılavuzu” hazırlandı. İnceleme prosedürü, koordinasyon, acil durum müdahalesi gibi konularda özel eğitimler verildi. Anket soruları tip, içerik, kayıt, doldurma, kodlama ve verilerin değerlendirilmesi gibi konuları belli standartlar çatısı altında topladı. Tüm çalışmalarda teknik, uzmanlık ve özenin korunması temelinde bağımsız ve adil bir tetkik mekanizması tesis edildi. Sosyal bir örgütün üçüncü taraf olarak bağımsız değerlendirmesi, değerlendirme yöntemlerini zenginleştirdi ve verimli hale getirdi.
第三方评估机制
精准扶贫以来,各地积极引入第三方评估机制全面开展各项考核。2015年,《中共中央国务院关于打赢脱贫攻坚战的决定》明确要求“建立对扶贫政策落实情况和扶贫成效的第三方评估机制”。
第三方评估是客观评判省级党委和政府扶贫开发工作精准度、群众满意度的重要依据。充分发挥第三方评估的督查、巡察作用,可为科学转变扶贫工作方式,消除贫困地区体制机制障碍,增强其内生动力与发展活力开辟有效途径。
中共十八大以来,为了加强脱贫攻坚成效考核,中央开始实行最严格的考核评估制度。国务院扶贫办2016年、2017年组织了由中国科学院牵头的第三方评估,选派相关专家学者进村入户,对各地贫困人口的识别精准度、贫困人口退出的精准度和贫困人口对帮扶工作的满意度进行第三方评估,起到查实问题、总结经验、以评促改、支撑决策的作用。中科院地理科学与资源研究所还研究制定了《贫困县脱贫退出第三方评估技术指南》,就调研流程、协调部署、应急处理等开展专门培训,统一规范调查问卷类型、内容、填写、记录、编码、数据处理等问题,在保证各项工作的技术性、专业性、细致性的基础上,构建独立公正的精准扶贫考核机制。引入第三方评估之后,由社会专业组织作为独立的第三方对于扶贫脱贫工作进行客观评估,既丰富了评估的方式,也使得评估更加有效。