Yoksulluğu azaltma sürecinde bazı yerel hükümetler çalışmaların standardını kasten veya farkında olmadan yükseltmiş, hatta bazı bölgeler arasında “standart yarışı” baş göstermiş ve yoksul ailelere gerçek dışı taahhütte bulunulmuştur.
Yöresel değerlendirme kriterleri yoksul nüfusun “yiyecek ve giyecek konusunda endişelenmemesi ile zorunlu eğitim, sağlık hizmetleri ve konut ihtiyaçlarının karşılanmasının güvence altına alınması”, diğer adıyla “2 konuda endişelendirmeme, 3 konuda teminat” şeklindeki standardın büyük ölçüde aşıldığını göstermektedir. Neticede yoksul aileler ile sıradan ailelere muameleler arasında büyük fark ortaya çıkmış, eşdeyişle “uçurum etkisi” görülmüştür.
Bazı bölgelerde yoksul köy ve ilçelerin yoksulluktan kurtulup kurtulmadığının tespit edilmesi için çeşitli katı sınama endeksleri belirlenmiş, bu endekslerle ilgili şartlar kademe kademe ağırlaştırılmıştır. Bazı endeksler ÇKP Merkez Komitesi’nin belirlediği standartlarla uyuşmamakla birlikte temel kamu hizmetlerinin esas normlarının ülkenin ortalama seviyesine yaklaşıp yaklaşmadığını ölçen kriterlerle de pek ilişkili değildir. Bu durum, söz konusu katı endeksleri elde etmek amacıyla çok sayıda yoksul ilçenin büyük çaba sarf ederken kendi gücüne dayanmadan hareket etmesine; hatta bazı yerel yönetimlerin yoksul köylerin inşası için borç almasına sebep olmuştur. Bazı köylere bir seferde 10 veya 20 milyon yuan yatırım yapılmış, böylece yoksul köyler ile sıradan köyler arasında “uçurum etkisi” yaratılmıştır.
Bu sorunlara ilişkin olarak 2018 yılında yayımlanan “ÇKP ve Devlet Konseyi’nin Yoksulluğu Bertaraf Etmeye Yönelik 3 Yıllık Eylem Kılavuzu”nda yoksulluğu azaltma çalışmalarının her bölgenin kendi gücü baz alınarak yürütülmesi, standartların ne düşürülmesi, ne de yükseltilmesi gerektiği ifade edilmiştir. Belgede gerçek dışı hedeflerin ortaya koyulmaması, “refah tuzağı”nın engellenmesi, yoksul köyler ile sıradan köyler ve yoksul aileler ile sıradan aileler arasında “uçurum etkisi”nin ortaya çıkmasının önlenmesi gerektiğine vurgu yapılmıştır.
悬崖效应
在脱贫攻坚实践中，一些地方自觉不自觉地把扶贫标准拔高，甚至不同地区之间互相攀比看谁的标准高，对贫困户做了一些不切实际的承诺，设置的地方性考核指标明显超过了“两不愁三保障”标准。这些做法使得贫困户和非贫困户待遇差距太大，出现“悬崖效应”。一些地方对贫困村、贫困县的退出，规定了很多硬性的验收指标，验收指标也存在层层加码的问题，有些指标确实与“两不愁三保障”，以及基本公共服务主要领域指标接近全国平均水平没有太直接的关系。这导致为了完成这些硬性指标，一些贫困县确实尽力而为，但是没有量力而行，甚至不惜举债搞贫困村建设，有的贫困村一次性就投入一两千万元资金，贫困村和非贫困村出现了“悬崖效应”。
对于这些问题，2018年发布的《中共中央国务院关于打赢脱贫攻坚战三年行动的指导意见》明确要求，脱贫攻坚要量力而行，既不能降低标准，也不能擅自拔高标准、提不切实际的目标，避免陷入“福利陷阱”，防止产生贫困村和非贫困村、贫困户和非贫困户待遇的“悬崖效应”，留下后遗症。