Dört Noktada Şuur
ÇKP Merkez Komitesi Siyasi Bürosu’nun 29 Ocak 2016’da düzenlediği toplantıda dört noktada şuurun artırılması gerektiği ifade edilmiştir; bunlar siyaset, genel durum, merkezîlik ve ayak uydurma konularında şuurdur.
Xi Jinping, ÇKP’nin kuruluşunun 95. yıldönümü dolayısıyla düzenlenen kutlama konferansında yaptığı konuşmada, tüm ÇKP üyelerinin dört noktadaşuuru kuvvetlendirerek, Parti’ye sadık kalması ve katkıda bulunması, Parti’nin endişelerini paylaşması, Parti için sorumluluk üstlenmesi ve görevlerini yerine getirmesi gerektiğini vurguladı. ÇKP 18. Merkez Komitesi’nin 6. Genel KurulToplantısı’nda onaylanan “Yeni Durumda Parti İçi Siyaset Hayatına Dair Prensipler” belgesinde dört noktada şuurun oluşturularak tüm Parti üyelerininsiyaset, ideoloji ve eylem açılarından Merkez Komitesi’yle aynı doğrultudailerlemesi gerektiği ifade edildi.
Siyaset bilinci, sorunların siyasi açıdan görülmesi, analiz edilmesi ve çözülmesini gerektirir. Marksizm’i temel alan bir parti olarak ÇKP için siyaset çalışmalarına vurgu yapmak, Parti’nin en dikkate değer özelliği ve üstünlüğüdür. Siyasi inanç, kararlılık, doğru siyasi yön, kurallar ve doğru tutumdan şaşmamak, siyasette itidali ve odaklanma gücünü korumak ve siyasette duyarlılık ile ayırt etme becerisini güçlendirmek gerekir. Belgede, Parti içi siyasi yaşamın ciddiyetle sürdürülmesi, siyasi disiplin ile kurallara bağlı kalınması ve politikaların araştırılıp belirlenmesi için siyasi yönün kavranmasının önemine vurgu yapılmıştır. Çalışmaları ilerletirken siyasi gereksinimlerin karşılanması; çelişki ve sorunları çözerken siyasi etkilerin dikkate alınması; Parti’ye üye alırken ve yöneticileri seçerken ya da onlardan faydalanırken siyasi standartların öne çıkarılması; tüm örgütler için siyasi yönlendirmenin ve liderliğin güçlendirilmesi; kabiliyetli kişilerin Parti’ye katılmaya teşvik edilmesi gerekir.
Genel durum bilinci için genel bir bakış açısıyla meselelere yaklaşmak, çalışmaları genel bir tablo çerçevesine koyup düşünmek, genel durumu doğru algılamak, genel duruma itaat etmek ve genel durumu kararlılıkla korumak şarttır. Merkezi-yerel hükümetler, kısmi-bütün ve şimdi-uzun vade arasındaki ilişkileri doğru ele almak; Parti ve devletin genel durumundan yola çıkaraksorunları düşünmek ve çalışmak; Merkez Komitesi’nin kararlarını şaşmadanuygulamak lâzımdır.
Merkeziyetçilik bilinci ise ideoloji ve siyaset açısından merkezi olanıtanımayı, örgütler için merkezi olana hizmet etmeyi ve eylemde merkezi olanı korumayı gerektirir. Merkeziyetçilik bilincini artırmak için ÇKP’nin, bilhassa ÇKP Merkez Komitesi’nin otoritesi ve liderliğini güçlendirmek, merkezinde Xi Jinping’in bulunduğu Merkez Komitesi’nin etrafında daha sıkı bir şekilde birleşmek, Merkez Komitesi’nin otoritesini daha kararlı bir biçimde korumak icap eder. Bununla birlikte ideoloji, siyaset ve eylem açılarından Merkez Komitesi ile daha büyük bir uyum sağlamak, Komite’nin verdiği görevleri dahasağlam şekilde uygulamak; ÇKP’yi Çin’e özgü sosyalizm davasının güçlü liderlik çekirdeği haline getirmek gerekir.
Ayak uydurma bilinci; Merkez Komitesi’ne, Komite’nin kararlarına,ÇKP’nin teorileri, çizgileri, ilkeleri ve politikalarına ayak uydurmayı iktiza eder. Komite’nin önerilerine dikkate almak, kararlaştırdıklarını uygulamak, yasakladıklarını asla yapmamak ayak uydurma bilincinin gerekleridir. Söz konusu “üç hususta ayak uydurmak” ve “üç konuda kararlılık”, siyasi bir gereksinim ve disiplin kuralıdır. ÇKP’ye bağlı örgütler, Parti üyeleri veyöneticileri ayak uydurma bilincini kazanmalı, Merkez Komitesi’nin saatiyleaynı zamanı gösterip göstermediklerini sık sık sorgulamalı, Komite’ye ayak uyduramadıkları meselelerin olup olmadığını görmeli ve kendilerini buna göre düzeltmelidirler.
Dört noktada şuur, derin manalar içeren birbiriyle ilişkili organik bir bütündür. Siyasi yön, tutum ve ihtiyaçları teşkil eden dört noktada şuur, ÇKP üyeleri ve yöneticilerinin siyasi icraatlarını sınayan temel standarttır. Dört noktada şuuru güçlendirmek ve Xi Jinping’in merkezi konumunu korumak; ÇKP Merkez Komitesi’nin otoritesinin, Parti’nin birliğinin ve merkezî liderliğinin korunması, Parti, ordu ve etnik grupların güçlerini birleştirerek fırsatları yakalayıp zorlukların üstesinden gelmesi, ÇKP’nin asıl gayesini aklında tutarak ilerlemesi, Parti ve devletin refah ile huzura kavuşması açılarından büyük önem taşır.
ÇKP’nin liderliği, Çin’e özgü sosyalizmin en büyük avantajıdır. Parti’nin liderliğinin güçlendirilmesinin odağında ÇKP Merkez Komitesi’nin merkezi ve birleşik liderliği vardır. Siyaset, genel durum, merkezîlik ve ayak uydurma konularında bilinç artırılarak hem ideoloji hem siyaset hem de eylem açılarından ÇKP Merkez Komitesi ile uyumun korunması durumunda ancak Parti daha birleşik ve güçlü hale getirilebilir. Nihayetinde ÇKP, Çin’e özgü sosyalizm davasının sarsılmaz liderine ve merkezine dönüşebilir.
“四个意识”
2016年1月29日，中央政治局会议首次公开提出增强政治意识、大局意识、核心意识、看齐意识这“四个意识”。习近平总书记在庆祝中国共产党成立95周年大会上的讲话强调，全党同志要增强政治意识、大局意识、核心意识、看齐意识，切实做到对党忠诚、为党分忧、为党担责、为党尽责。中共十八届六中全会通过的《关于新形势下党内政治生活的若干准则》强调，全党必须牢固树立政治意识、大局意识、核心意识、看齐意识，自觉在思想上政治上行动上同党中央保持高度一致。
政治意识要求从政治上看待、分析和处理问题。中国共产党作为马克思主义政党，讲政治是突出的特点和优势。政治意识表现为坚定政治信仰，坚持正确的政治方向，坚持政治原则，站稳政治立场，保持政治清醒和政治定力，增强政治敏锐性和政治鉴别力；严肃党内政治生活，严守政治纪律和政治规矩，研究制定政策要把握政治方向，谋划推进工作要贯彻政治要求，解决矛盾问题要注意政治影响，发展党员、选人用人要突出政治标准，对各类组织要加强政治领导、政治引领，对各类人才要加强政治吸纳。
大局意识要求自觉从大局看问题，把工作放到大局中去思考、定位、摆布，做到正确认识大局、自觉服从大局、坚决维护大局。增强大局意识，就是要正确处理中央与地方、局部与全局、当前与长远的关系，自觉从党和国家大局出发想问题、办事情、抓落实，坚决贯彻落实中央决策部署，确保中央政令畅通。
核心意识要求在思想上认同核心、在政治上围绕核心、在组织上服从核心、在行动上维护核心。增强核心意识，就是要始终坚持、切实加强党的领导特别是党中央的集中统一领导，更加紧密地团结在以习近平同志为核心的党中央周围，更加坚定地维护党中央权威，更加自觉地在思想上政治上行动上同党中央保持高度一致，更加扎实地把党中央部署的各项任务落到实处，确保党始终成为中国特色社会主义事业的坚强领导核心。
看齐意识要求向党中央看齐，向党的理论和路线方针政策看齐，向党中央决策部署看齐，做到党中央提倡的坚决响应、党中央决定的坚决执行、党中央禁止的坚决不做。这“三个看齐”“三个坚决”是政治要求，也是政治纪律，各级党组织和广大党员、干部要树立高度自觉的看齐意识，经常和党中央要求“对表”，看看有没有“慢半拍”的问题，有没有“时差”的问题，有没有“看不齐”的问题，主动进行调整、纠正、校准。
“四个意识”是一个意蕴深刻、相互联系的有机整体，集中体现了根本的政治方向、政治立场、政治要求，是检验党员、干部政治素养的基本标准。增强“四个意识”、自觉维护习近平总书记的核心地位，对于维护党中央权威、维护党的团结和集中统一领导，对全党全军全国各族人民更好凝聚力量抓住机遇、战胜挑战，对全党团结一心、不忘初心、继续前进，对保证党和国家兴旺发达、长治久安，具有十分重大的意义。
党的领导是中国特色社会主义制度的最大优势，加强党的领导的关键是坚持中央集中统一领导。只有增强政治意识、大局意识、核心意识、看齐意识，自觉在思想上政治上行动上同中央保持高度一致，才能使党更加团结统一、坚强有力，始终成为中国特色社会主义事业的坚强领导核心。