Batı Kesimini Kalkındırma Stratejisi
Batı kesimini kalkındırma, 20. yüzyılın sonunda ve 21. yüzyılın başında ÇKP Merkez Komitesi ve Devlet Konseyi’nin, Deng Xiaoping’in Çin’in modernleşme inşasına ilişkin “iki genel düşüncesi” doğrultusunda attığı önemli bir stratejik adımdır. Eylül 1999’da gerçekleştirilen ÇKP 15. Merkez Komitesi 4. Genel Kurul Toplantısı’nda batı kesimini kalkındırma stratejisinin uygulanması kararı onaylandı. Ocak 2000’de Devlet Konseyi tarafından Batı Kesimini Kalkındırma Liderlik Grubu kuruldu.
Batı kesimini kalkındırma stratejisinin üç aşaması vardır: 2001’den 2010’a kadarki temel aşama, 2011’den 2030’a kadar hızlandırılmış gelişme aşaması, 2031’den 2050’ye kadar kapsamlı modernleşme aşaması. Çin devletinin batı kesimini kalkındırma çalışmalarının temeli altyapı tesisleri inşasıdır, özü ekolojik çevrenin korunmasıdır, çekirdeği ekonomide yapısal düzeltmeler yapılması ve özel endüstrilerin geliştirilmesidir, teminatı teknolojiye dayalı ilerleme ve nitelikli uzmanlar yetiştirilmesidir, motivasyonu reform ve dışa açılmadır, başlangıç noktası ise ekonomik zenginleşme ve etnik grupların ortak refahıdır.
Batı kesimini kalkındırma stratejisi 12 eyalet, özerk bölge ve merkeze doğrudan bağlı kenti, Çin’in yüzölçümünün yüzde 71,4’ünü kapsamaktadır. Doğayla ilgili, tarihi, toplumsal ve diğer sebeplerden dolayı Çin’in batı kesiminde ekonomik kalkınma nispeten geride kalmıştır. Batı kesimini kalkındırma stratejisinin uygulanması; Çin’in orta ve batı kesiminin kalkınması, iç talebin artırılması, ulusal ekonominin sürekli büyümesi, farklı bölgelerin eş güdümlü olarak gelişmesi, ortak refahın gerçekleştirilmesi, etnik grupların birliğinin güçlendirilmesi ve sosyal istikrar ile sınır savunması açılarından büyük önem taşır.
Çin Devlet Konseyi, 2017 yılının başında “Batı Kesiminin Kalkındırılmasına İlişkin 13. Beş Yıllık Plan”ı resmen onaylamıştır. Planda belirlenen genel hedeflere göre, 2020 yılına kadar orta halli refah toplumu inşası kapsamlı bir şekilde tamamlanacak, batı kesiminde kapsamlı bir ekonomik güç oluşturulacak, halkın yaşam seviyesi ve kalitesi artırılacak, ekolojik çevre yeni düzeye taşınacaktır.
Söz konusu strateji somut olarak 6 hedeften oluşur: ekonominin istikrarlı ve sağlıklı büyümesi, inovasyona dayalı kalkınma kabiliyetinin kuvvetlendirilmesi, endüstrilerin dönüştürülmesi ve yükseltilmesinde ilerleme kaydedilmesi, altyapı tesislerinin iyileştirilmesi, ekolojik çevrenin düzeltilmesi ve kamu hizmet kabiliyetinin artırılmasıdır.
西部大开发战略
西部大开发是20世纪末21世纪初党中央、国务院贯彻邓小平关于中国现代化建设“两个大局”思想做出的重大战略决策。1999年9月,中共十五届四中全会提出:国家要实施西部大开发战略。2000年1月,国务院成立了西部地区开发领导小组。
西部大开发总体规划可划分为三个阶段:从2001年到2010年是奠定基础阶段,从2011到2030年是加速发展阶段,从2031年到2050年是全面推进现代化阶段。国家提出西部开发要以基础设施建设为基础,以生态环境保护为根本,以经济结构调整、开发特色产业为关键,以依靠科技进步、培养人才为保障,以改革开放为动力,以繁荣经济、使各族人民共同富裕为出发点。
西部大开发的范围包括中国12个省、自治区、直辖市,面积约占全国的71.4%。由于自然、历史、社会等原因,西部地区经济发展相对落后。实施西部大开发战略、加快中西部地区发展,对于扩大内需,推动国民经济持续增长,促进各地区经济协调发展,最终实现共同富裕,对于加强民族团结,维护社会稳定和巩固边防,具有十分重要的意义。
2017年初,国务院正式批复了《西部大开发“十三五”规划》,提出的总目标是,到2020年如期全面建成小康社会,西部地区综合经济实力、人民生活水平和质量、生态环境状况再上新台阶。具体目标包括经济持续健康发展、创新驱动发展能力显著增强、转型升级取得实质性进展、基础设施进一步完善、生态环境实质性改善、公共服务能力显著增强等6方面。