Özel Ekonomik Bölgelerin Kurulması

Özel Ekonomik Bölgelerin Kurulması

Özel ekonomik bölgeler, Çin’in dışa açıldığı ilk bölgeler olmakla beraber dış ekonomilerle en aktif temasta bulunduğu ve reform ve dışa açılmasını en iyi temsil eden bölgelerdir. 1970’lerin sonunda ve 1980’lerin başında Deng Xiaoping tarafından özel ekonomik bölgelerin açılacağının ileri sürülmesi, ÇKP Merkez Komitesi ve Devlet Konseyi’nce reform, dışa açılma ve sosyalist modernleşme inşasının yürütülmesi adına verilen en büyük karardır.

Deng Xiaoping’in önerisiyle Nisan 1979’da ÇKP Merkez Komitesi Çalışma Toplantısı’nda Shenzhen, Zhuhai, Shantou ve Xiamen olmak üzere 4 şehirde belirli alanlar ayrılarak, bu şehirlerdeki çok sayıda kişinin yurt dışında yaşaması ve 4 şehrin Hong Kong, Makao ve Taiwan bölgeleriyle komşu olmaları fırsatlarından yararlanılarak dışa açılmada “bir adım ileri” atılıp “özel ihracat pilot bölgeleri”nin kurulması kararlaştırıldı. Özel ihracat bölgesi kavramının içeriği zenginleştirilerek, Mayıs 1980’de “özel ekonomik bölge” olarak değiştirildi.

Ağustos 1980’de düzenlenen Çin Ulusal Halk Meclisi (ÇUHM) Daimi Komitesi’nin 15. toplantısında Guangdong eyaletine bağlı Shenzhen, Zhuhai, Shantou ve Fujian eyaletine bağlı Xiamen kentlerinde belirli alanlar ayırılarak bu alanlarda özel ekonomik bölgelerin kurulması kararlaştırıldı. Bu, Çin’in özel ekonomik bölgelerinin resmi olarak doğuşunun bir göstergesiydi. Nisan 1988’de Hainan Özel Ekonomik Bölgesi kuruldu; Mayıs 2010’da Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi’ne bağlı Korgas ve Kaşgar özel ekonomik bölgelerinin açılması onaylandı.

Özel ekonomik bölgelerde özel ekonomik politikalar ve yönetim sistemi uygulanmaktadır. Özel ekonomik bölgeler, ihracata dayalı ekonomik kalkınmayı hedeflemektedir. Bu bölgeler Çin’in yabancı sermaye, teknoloji, nitelikli uzman ve yönetim deneyimlerinden faydalanarak ulusal ve yerel ekonomilerini geliştirmek için önemli bir araç, reform ve dışa açılmada mühim bir pencere ve örnek rolleri oynamıştır.

设立经济特区

经济特区是中国最早对外开放的地区，是对外经济交流最活跃的地区，也是最能代表改革开放形象的地区。经济特区诞生于20世纪70年代末80年代初，是中共中央、国务院根据邓小平的倡导，为推进改革开放和社会主义现代化建设做出的重大决策。

1979年4月，中共中央工作会议根据邓小平提议，决定在深圳、珠海、汕头和厦门等划出一定地区，利用其毗邻港澳台、华侨众多的优势，在对外开放中“先走一步”，试办“出口特区”。1980年5月，中共中央、国务院将“出口特区”名称改为内涵更加丰富的“经济特区”。1980年8月，第五届全国人大常委会第15次会议决定，在广东省的深圳、珠海、汕头和福建省的厦门四市分别划出一定区域，设置经济特区，标志着中国经济特区的正式诞生。1988年4月，设立海南经济特区；2010年5月，批准霍尔果斯、喀什设立经济特区。

经济特区实行特殊的经济政策和经济管理体制，坚持以外向型经济为发展目标，是中国利用境外资金、技术、人才和管理经验来发展本国和本地经济的重要手段，在中国改革开放中发挥了重要的窗口和示范作用。